Hesperian Health Guides
Ооруган муундарды эс алдыруу жана кыймылдатуу үчүн абада калкытуучу жасалгалар
HealthWiki > Ден соолугунун мүмкүнчүлүктөрү чектелүү балдарды реабилитациялоо > 16-БӨЛҮМ: Ювенилдик артрит: Балдардагы өнөкөт артрит > Ооруган муундарды эс алдыруу жана кыймылдатуу үчүн абада калкытуучу жасалгалар
Артрити бар муундарды көнүктүрүү максатында аларды ашыкча чыңалуудан эс алдыруунун жана аларга ашыкча салмактын келүүсүн азайтуунун эң мыкты жолу – жылуу суунун бетинде калкуу. Эгер бул мүмкүн болбосо, ысык компресстерди басуудан кийин, колду же бутту жөнөкөй жасалганын жардамы менен – суунун бетинде эркин калкыткансып – илип койсо болот.
АРТРИТИ БАР БУТТУ ИЛИП “КАЛКЫТУУ”
Буту же колу илингенден кийин, бала адегенде денесинин булчуңдарын бошоңдотсун. Андан соң, бутун этияттап арыбери терметсин.
Баланын буту, селкинчек термелгендей, салмагынын таасири астында кыймылдасын. Буту жамбаш сөөк - кашка жилик жана тизе муундарында толук (же мүмкүн болушунча) бүгүлмөйүнчө, анан жазылмайынча термелүү амплитудасын көбөйтүүнү уланткыла.
Бул көнүгүүнү оюнга айлантуунун жолдорун издеңиз.
Мисалы, бала ашкабактарды же оюнчук төрт бурчтуктарды түпкүчтөн кулатышы, ал эми дагы бир бала аларды кайрадан түпкүчкө тизиши керек. Мындай мелдешти кимиси утаар экен?
Ашкабактарды барган сайын улам алысыраак тизүү жолу аркылуу баланы, аларды кулатуу үчүн, бутун улам көбүрөөк сунуп түздөөсүнө аргасыз кылууга болот. Бала бутун мүмкүн болушунча сунуп түздөгөндө, аны кайра бүгө элек ушул абалында бир топ убакыт кармап турсун.
| Бала бул көнүгүүлөрдү чалкасынан жатып алып, бутун сыртты көздөй (бир жагына) термелтүү жолу менен да аткарсын. Мындай көнүгүүлөр буттардын Х-кейпилүү контрактураларынын калыптануусуна жол бербөөгө жардам берет. |  |
 | |
| Бала үстөлдүн четине отуруп же жатып алып, бутун термелтсе болот. Бала бутун мүмкүн болушунча өйдө жана артын көздөй термелтсин. Көнүгүүнү оюнга айлантыңыз. |
| Мындай жасалга тизени жазуучу булчуңдарды күчтөнтүп бекемдөөгө жардам берет. Бул ыкма кызыл ашыкка жүк бекитип көтөрүү ыкмасына салыштырмалуу эффекдүүрөөк, анткени тизе бүгүлүп турганда, бут тартыла берет. |
 |
Идишке таш же металл бир нерсе салыңыз. Анын салмагы бала тизесин толук жазып түздөй ала тургандай болууга тийиш. Булчуңдарынын күчү көбөйгөн сайын, жүктүн салмагын да жогорулатыңыз. |
Негизинен, колдор үчүн көнүгүүлөр буттар үчүн көнүгүүлөргө окшош:
| ЧАЛКАСЫНАН ЖАТЫП | КАПТАЛДАП ЖАТЫП |
 Колун тулкусунан алыстатып термелтсин. |
 Колун алдын жана артын көздөй термелтсин. |
| Бул көнүгүүлөрдү колго ысык компресстерди басып алып жасоого болот. | |
| жана ОТУРУП АЛЫП | |
 Колунун ийнинен чыканагына чейинки бөлүгүн мүмкүн болушунча өйдө-ылдый термелтсин. |
Баланы колу-буттарын ритмдүү, мисалы, музыканын тактына жараша кыймылдатууга кызыктырыңыз. Муундары оорушун унутуп калуусуна жардам берүүгө аракеттениңиз. Эгер балада бир нерсеге – оюнга же музыкага – кызыгуу жаралса, бул булчуңдарынын ийкемсиздигин азайтууга жардам берет. Бул кыймылдарды баланын күндөлүк тиричилигиндеги ишмердигине кошуу жолдорун издеңиз. |